14 Ekim 2011 Cuma

10 cm endeki ve boydaki düğüm sayısı


10 cm endeki ve boydaki düğüm sayısı değerlerine ilişkin varyasyon katsayılarının yüksek olduğu dikkati çekmektedir. Yörede dokuyucuların 10 cm en ve boya düşen düğüm sayısını dikkate almaksızın halı dokuduğu, özellikle Niğde-Avşar tipi halılarda alıcıların isteği doğrultusunda düğüm sayısına önem verilmediği ve bir kalite faktörü olarak kabul edilmediği görülmektedir. Diğer hah tiplerinde özellikle belli bir geleneği yansıtan Yahyalı, Taşpınar, Yörük ve Arısama halılarında ise dokunan desenlere de bağlı olarak, düğümün bir kalite faktörü olarak kabul edildiği ancak uygulamada buna uyulmadığı, dokuyucunun istek ve yeteneğine bağlı olarak düğüm sayılarının değiştiği saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar ve gözlemler dikkate alınarak 10 cm en ve boydaki düğüm sayılarında bir standartlaşma olmadığı belirlenmiştir.
Niğde yöresinde dokunan halılarda ölçümleri ile elde edilen 10 cm en ve boydaki düğüm sayıları verilerin varyans analizi için gerekli ön şartları sağladığı belirlendikten sonra varyans analizi uygulanmıştır.
Taban cinsi dokunan iki farklı halı tipi 10 cm en ve boydaki düğüm sayıları ortalama değerleri bakımından varyans analizi yapılarak karşılaştırılmış 10 cm boy ölçüleri arasında genel olarak farklılık bulunduğu (p<0.05) ,10 cm en ölçüleri arasında ise farklılık bulunmadığı belirlenmiştir (p>0.05).
Kelle cinsi dokunan beş farklı halı tipi 10 cm en ve boydaki düğüm sayıları ortalama değerleri bakımından varyans analizi yapılarak karşılaştırılmış ve ölçüler arasında genel olarak farklılık bulunduğu anlaşılmıştır (p<0.05). Hangi tip halıların birbirinden farklı olduğunu belirlemek için Duncan testi uygulanmış ve Taşpınar ile Yahyalı halılarında 10 cm endeki düğüm sayıları bakımından fark olmadığı (p>0.05), 10 cm boydaki düğüm sayıları bakımından ise Arısama ile Yahyalı tipi halılar arasında fark olmadığı (p>0.05) belirlenmiştir .
Çeyrek cinsi dokunan beş farklı hah tipi 10 cm en ve boydaki düğüm sayıları ortalama değerleri bakımından varyans analizi yapılarak karşılaştırılmış ve ölçüler arasında genel olarak farklılık bulunduğu anlaşılmıştır (p<0.05). Hangi tip halıların birbirinden farklı olduğunu belirlemek için Duncan testi uygulanmış ve Yahyalı ile Niğde-Kars halılarında 10 cm endeki düğüm sayıları bakımından fark olmadığı ve bu iki halı tipinin en fazla düğüm sayısına, Niğde-Avşar halı tipinin ise en az düğüm sayısına sahip halılar olduğu belirlenmiştir (p<0.05). 10 cm boydaki düğüm sayıları bakımından ise Niğde-Karsı ile Arısama ve Niğde-Yörük tipi halılar arasında fark olmadığı (p>0.05) ve Yahyalı halı tipinin en fazla düğüm sayısına Niğde-Avşar halı tipinin ise en az düğüm sayısına sahip olduğu belirlenmiştir
Seccade cinsi dokunan dört farklı halı tipi 10 cm en ve boydaki düğüm sayıları ortalama değerleri bakımından varyans analizi yapılarak karşılaştırılmış ve ölçüler arasında genel olarak farklılık bulunduğu anlaşılmıştır (p<0.05). Hangi tip halıların birbirinden farklı olduğunu belirlemek için Duncan testi uygulanmış ve Arısama ile Niğde-Yörük halılarında 10 cm endeki düğüm sayıları bakımından fark olmadığı (p>0.05) ve Yahyalı halı tipinin en fazla düğüm sayısına , Niğde-Avşar halı tipinin ise en az düğüm sayısına sahip halılar olduğu belirlenmiştir (p<0.05). 10 cm boydaki düğüm sayıları bakımından ise tüm halı tiplerinin birbirinden farklı olduğu (p<0.05) ve Yahyalı halı tipinin en fazla düğüm sayısına Niğde-Avşar halı tipinin ise en az düğüm sayısına sahip olduğu belirlenmiştir
Yolluk cinsi dokunan iki farklı halı tipi ile yastık cinsi dokunan üç farklı halı tipi 10 cm en ve boydaki düğüm sayıları ortalama değerleri bakımından varyans analizi yapılarak karşılaştırılmış ve farklılık bulunmadığı anlaşılmıştır (p>0.05).
Somya cinsi dokunan iki farklı halı tipi 10 cm en ve boydaki düğüm sayıları ortalama değerleri bakımından varyans analizi yapılarak karşılaştırılmış ve genel olarak farklılık bulunduğu anlaşılmıştır (p<0.05).
Minder cinsi dokunan üç farklı halı tipi 10 cm en ve boydaki düğüm sayıları ortalama değerleri bakımından varyans analizi yapılarak karşılaştırılmış ve 10 cm endeki düğüm sayıları genel olarak farklılık bulunduğu , 10 cm boydaki düğüm sayıları arasında farklılık bulunmadığı anlaşılmıştır (p<0.05).
"El Dokuması Türk Halıları" standardında (TS.43) halılar sınıflandırılırken en önemli faktörlerden birinin de lOcm en ve boydaki düğüm sayıları olduğu, Yahyalı halılarında bu değerlerin 40x55, Niğde-Yörük halılarında 55x35, Taşpınar halılarında 40x45 olması gerektiği belirtilmektedir. Araştırma sonuçlarına göre Niğde ilinde dokunan halılarda bu verilerin altında olan değerler olduğu görülmektedir (Anonim 1987b).

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder