Niğde ilinde kullanılan tezgah tipi germe tezgahtır ve çözgü tezgah üzerinde hazırlanmaktadır. Eğer tezgah İm eninde halı çıkaracak büyüklükte ise çözgüyü tek kişi, İm eninde halı dokuyacak büyüklükten fazla ise birkaç kişi tarafından çözülmektedir. Atölyelerde ve evlerde çözgü çözme işlemi hazırlık ve uygulama olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır.
Hazırlık aşamasında, ilk olarak çözgü çözülecek tezgahın 4 kenarı yere paralel olarak , sallanmayacak, kaymayacak, leventlerin birbiri arasındaki ölçüyü bozmayacak şekilde ve sağlam monte edilmektedir. Çözgünün boyutlarına göre alt ve üst leventlerin arası hassas bir şekilde ayarlanıp, sabitleştirilmektedir. Orta gücünün sağına gelmek üzere alt levende çok yakın bir şekilde çözgü gücüsü yerleştirilmekte, her iki başından yan leventlere geçici olarak sıkıştırılmaktadır. Tezgah yüksekliği ayakta ve rahat çalışabilecek şekilde ayarlanmaktadır. Alt - üst levent ile çözgü gücüsünün üstü, çözgü boyutu göz önüne alınarak 10'ar cm aralıkla çizilmektedir. Bu çizgiler yardımı ile çözgü kalitesine göre çözgü telleri yerleştirilmekte, her 10 cm 'de bir çözgü kontrol edilmiş ve böylece tezgah çözgü çözmek için hazır hale getirilmiş olmaktadır. Çözgü çözmeye
başlamadan önce, çözme esnasında ihtiyaç duyulacak makaraya ya da bobine sarılı yeteri kadar çözgülük, şerit metre, kalem, keser, pamuk iplik ve takoz gibi her türlü araç-gereç çözgücünün iş esnasında çözgüyü bırakıp ayrılmaması için önceden tezgahın yanına hazırlanmaktadır.
Çözgüyü çözmeye başlarken, önce çözgülüğün ucu çözgü gücüsü çubuğunun üstündeki ilk çizgiye bağlanır. Çözgü gücüsünün yakınında olan, alt levendin etrafından bir kez geçirilerek çözgü gücüsünün arkasından üst levende kadar uzatılır. Burada da üst levendin arkasından bir kez geçirilerek çözgü gücüsüne kadar indirilir ve önünden bir kez geçirilir. Yine üst levende uzatılır ve önünden bir kez geçirilip, daha sonra çözgü gücüsünün arkasından gelecek şekilde alt levende indirilir. Sonra alt levendin etrafından bir kez daha geçirilerek işleme aynı şekilde devam edilir
ŞEKİL GELECEK
Germe tezgahta çözgünün çözülmesi
Yan ağaçların sağ ve sol tarafından eşit derecede boşluk bırakılarak çözgü çözülmekte ve böylece çözgünün alt ve üst leventlerin ortasına gelmesi sağlanmaktadır. Halı için gerekli olan çözgü teli sayısı tamamlandığında, çözgü ipinin ucu çözgü gücüsüne
bağlanarak çözgü çözme işlemi bitirilmekte ve çözgü tezgahı dikkatlice yerinden indirilip halı dokuma pozisyonuna getirilmekte daha sonra çözgü ipliklerinin gücü üzerine bağlanması işlemine geçilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder